Ποικιλία παραγόντων μπορεί να πυροδοτήσει τον πονοκέφαλο ή τη κεφαλαλγία. Ορμονική διαταραχή, το είδος του φαγητού, διάφορα ποτά, η έλλειψη ύπνου, η αφυδάτωση, το ψυχικό ή το σωματικό stress.
Ως ‘αυχενογενής κεφαλαλγία’ ορίζεται ο μονομερής πόνος στο κεφάλι με αυχενική προέλευση. Χαρακτηρίζεται από αμβλύ πόνο που συνοδεύεται με περιορισμό στο εύρος κίνησης της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Παράγοντες που τον επηρεάζουν είναι η κακή στάση του σώματος, ο καθιστικός τρόπος ζωής, τραυματισμοί στον αυχένα, κακή εργονομία στο χώρο εργασίας ή στη χρήση υπολογιστή.
Καθώς πολλοί μύες μπορεί να εμπλέκονται στην ‘αυχενογενή κεφαλαλγία’, θα εστιάσουμε την προσοχή μας στον ρόλο του στερνοκλειδομαστοειδή μυ. Ένα ενεργό Μυοπεριτονιακό Σημείο Πυροδότησης Πόνου (ΜΣΠΠ) στον Στερνοκλειδομαστοειδή μυ μπορεί να είναι ενισχυτικός παράγοντας στην πρόκληση κεφαλαλγίας αυχενικής προέλευσης.
Πρόσφατα στο περιοδικό «Journal of Manipulative and Physiological Therapeutics» δημοσιεύθηκε μια πιλοτική τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή με τίτλο: ‘Manual Treatment for Cervicogenic Headache and Active Trigger points in Sternocleidomastoid Muscle’. Τα αρχικά ευρήματα έδειξαν ότι χειρισμοί με τα χέρια (manual therapy), που στοχεύουν στην απελευθέρωση των ενεργών ΜΣΠΠ στον Στερνοκλειδομαστοειδή μυ, μπορεί να είναι αποτελεσματικά για την μείωση της κεφαλαλγίας και της έντασης του αυχενικού πόνου, βελτιώνουν την κινητική λειτουργία των εν τω βάθει καμπτήρων μυών του αυχένα, αυξάνουν την ουδό του πόνου στην πίεση (PPT), και αυξάνουν το ενεργό εύρος κίνησης (CROM) σε ασθενείς με αυχενογενή κεφαλαλγία.
(εικ. 1 και 2)
Στο βιβλίο τους «Myofascial Pain Dysfunction, The Trigger Point Manual», οι Drs Travell και Simons αναφέρουν πολλά ενεργά σημεία πυροδότησης πόνου στον στερνοκλειδομαστοειδή μυ. Επισημαίνουν ότι η στερνική μοίρα του μυός αντανακλά πόνο στο μπροστινό μέρος της κεφαλής, πίσω από τα μάτια και στο μέτωπο, ενώ μπορεί να προκαλέσουν πόνο στον λάρυγγα, δυσφορία και αίσθημα «σφιξίματος» (εικ. 1). Τα ενεργά ΜΣΠΠ στην κλειδική μοίρα του μυ, αντανακλούν πόνο στο μέτωπο, πίσω και/ή μέσα στο αυτί (εικ. 2).
Η απελευθέρωση αυτών των ΜΣΠΠ μπορεί να γίνει με δυο τρόπους:
1- Με ισχαιμικές πιέσεις και διατάσεις: Ο θεραπευτής ασκεί πίεση, τρεις συνεχόμενες φορές, εναλλάξ με διατάσεις, στο εκάστοτε ΜΣΠΠ. Χρησιμοποιεί τον αντίχειρά του, ή ένα ειδικό όργανο και πιέζει σταθερά στο σημείο πυροδότησης του πόνου, με κυκλική φορά από έξω προς το κέντρο, για 45-60 δευτερόλεπτα και με ένταση ανάλογη με την αντοχή του ασθενούς. Οι πιέσεις αυτές αποκαλούνται ισχαιμικές, γιατί ελαττώνουν την κυκλοφορία του αίματος στο συγκεκριμένο σημείο, προκειμένου να ακολουθήσει στη συνέχεια μια «βίαιη» επαναφορά της. Μετά την ολοκλήρωση των πιέσεων, τοποθετείται πάγος στην περιοχή, για 5 λεπτά, και ακολουθεί διάταση του μυ (τέντωμα), ώστε να επανακτήσει την χαμένη του ελαστικότητα.
2- Με τη τεχνική της ‘στεγνής βελόνας’: Προκειμένου τα ΜΣΠΠ να απενεργοποιηθούν πιο γρήγορα, οι θεραπευτές χρησιμοποιούν την τεχνική της στεγνής βελόνας. Συγκεκριμένα, εισάγουν σε ένα ΜΣΠΠ (trigger point) μια αποστειρωμένη λεπτή και ευκίνητη βελόνα μιας χρήσης, αντίστοιχη με εκείνη που χρησιμοποιείται στο βελονισμό. Σκοπός είναι η πιο γρήγορη χαλάρωση του μυ. Έπειτα, ακολουθεί η διάταση του μυ.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Όποτε έχουμε να αντιμετωπίσουμε ‘αυχενογενή κεφαλαλγία’, είναι χρήσιμο να εστιάζουμε την προσοχή μας στην αναγνώριση και εν συνεχεία στην απελευθέρωση τυχόν Μυοπεριτονιακών Σημείων Πυροδότησης Πόνου (ΜΣΠΠ) στον στερνοκλειδομαστοειδή μυ. Επίσης, δεν θα πρέπει να λησμονούμε την επανεκπαίδευση του ασθενή στη σωστή εργονομία κατά τη διάρκεια της εργασίας ή ξεκούρασης, καθώς αυτό θα αποτρέψει την επανεμφάνιση των συμπτωμάτων, προσφέροντας μακροχρόνια αποτελέσματα.
physio.gr